Nghề giúp việc tại Ả rập Xê út lắm cạm bẫy

Chị Nguyễn Thị Thuy (SN 1976, Kim Thành, Hải Dương) bị mất tích khi đi giúp việc gia đình tại Ả rập Xê út (“Mất dấu” người cần lao tại Ả Rập Xê út, Báo phụ nữ ngày 24/7) không phải trường hợp rủi ro duy nhất tại thị trường cần lao này. Đã có nhiều lá đơn kêu cứu được gửi tới Cục Quản lý lao động ngoài nước, Bộ LĐ-TB-XH, xin được đưa thân nhân trở về nước, dù phải vay mượn để đền bù việc phá vỡ giao kèo cần lao.

LƯƠNG THẤP, MÔI TRƯỜNG lao động hà khắc Theo thông tin từ Cục Quản lý cần lao ngoài nước (QLLĐNN) và Hiệp hội Xuất khẩu lao động (XKLĐ) Việt Nam, hiện có khoảng 15.000 cần lao Việt Nam đang làm việc và sinh sống tại Ả rập Xê út. Do không quy định hạn ngạch thu nhận cần lao nước ngoài như các nhà nước khác nên Ả rập Xê út là một trong hai thị trường lao động lớn tại Trung Đông, cùng với UAE, mà Việt Nam đặt nhiều kỳ vọng. Từ đầu năm 2013 tới nay, 723 lao động Việt Nam đã sang Ả rập Xê út làm việc, dẫn đầu con số XKLĐ tại khu vực này. Giúp việc gia đình (GVGD) tuy chỉ chiếm thị phần nhỏ, nhưng lại gặp nhiều rủi ro hơn cả. So với cần lao xuất khẩu sang các thị trường như Đài Loan, Hàn Quốc… người giúp việc gia đình tại Ả rập Xê út nhận mức lương không cao, khoảng 1.100 - 1.200 Riyals (SR), tương đương sáu-bảy triệu đồng. Bên cạnh mức lương thấp, ông Đoàn Kiến Trung - Phó phòng Quản lý lao động Cục QLLĐNN nhận, ứng xử của người Ả rập Xê út với cần lao giúp việc nhà không được tốt. Nhiều trường hợp, chủ gia đình đồng ý trả mức lương 1.200 SR nhưng người cần lao (NLĐ) chỉ nhận được khoảng 900 SR. Thậm chí, một số cần lao giúp việc tại đây còn bị bạo hành, lạm dụng tình dục… Hơn một năm làm GVGD tại Ả rập Xê út, khi tiền tằn tiện chưa đủ bù hết các khoản đặt cọc và chi trả cho “cò mồi” thì chị Đặng Thị Lý (SN 1977, Ba Vì, Hà Nội) đã phải về nước. San sẻ với PV Báo phụ nữ, chị Lý ngậm ngùi: “giao kèo cần lao quy định vận hạn cần lao hai năm nhưng sang tới nơi, chủ nhà bắt mình phải làm đủ ba năm mới được về. Điều kiện ăn uống và sinh hoạt rất KHẮC NGHIỆT. Nhiều tháng trời tôi chỉ được ăn bánh mì, ăn bí và khoai thay vì ăn cơm. Không chỉ làm cho chủ nhà, mình phải dọn dẹp cho cả nhà mẹ đẻ của ông chủ, bạn bè của họ… mà không được trả thêm một đồng lương nào”. Trở về nước trong tình trạng tay trắng nhưng chị Lý tự an ủi mình vẫn còn may mắn hơn những cần lao giup viec nha ngay bị chủ nhà đánh đập vì làm không đúng ý họ. Trung tuần tháng Bảy, chị Lê Thị Thanh Phương (P.Tân Tạo, Q.Bình Tân, tại HCM) đã gửi đơn tới Cục QLLĐNN, xin đưa chị ruột của tôi là Lê Thị Thanh Thủy (SN 1975) về nước. Theo đơn thư, chị Lê Thị Thanh Thủy sang Ả rập Xê út cần lao với tư cách người giup viec nha vào tháng 6/2013. Sau khi đến địa chỉ làm việc, chỉ ba ngày sau, gia đình chủ đã chuyển chị Thủy sang một gia đình khác không đúng địa chỉ hiệp đồng. Chủ lao động còn đòi trưng thu hộ chiếu cùng giấy má tùy thân, không cho chị Thủy dùng điện thoại di động để liên lạc về gia đình. Do công việc quá sức, không hạp với sức khỏe nên chị Thủy phải bỏ việc và đến tá túc ở đồn cảnh sát. KHÔNG KHUYẾN KHÍCH, VẪN ĐI! Có một thực tiễn, trước khi sang Ả rập Xê út, người giup viec nha thường được cam kết làm việc tám giờ/ngày, đảm bảo quyền nghỉ phép, nghỉ ốm, tăng lương ngoài giờ làm việc… na ná luật cần lao ở Việt Nam, nhưng chính tại quốc gia này, GVGD là loại hình vẫn chưa được pháp luật điều chỉnh. Ngoại giả, lao động nước ngoài sẽ không được phép rời khỏi Ả rập Xê út nếu không có sự đồng ý của chủ dùng lao động. Ông Phạm Đỗ Nhật Tân, Phó chủ toạ Hiệp hội XKLĐ cho rằng, giúp việc nhà trong các nhà đạo Hồi không đơn giản. Bởi, phong tục tập quán của đạo Hồi không giống với châu Á, có rất nhiều quy định nghiêm ngặt, khắt khe. “Hầu như giờ giấc làm việc tại đây không có. Ở các nhà hay tổ chức tiệc tùng và có cháu nhỏ, nguoi giup viec gia dinh thường phải thức phục vụ, làm việc rất khuya… Đặc biệt, người GVGD Việt Nam không thành thạo ngôn ngữ nên dẫn tới quá trình làm việc gặp nhiều bất cập”, ông Tân phân tách. Điều đáng nói, khi rủi ro xảy ra đối với người giup viec gia dinh tại Ả rập Xê út thì việc xử lý rất phức tạp. Ông Đoàn Kiến Trung cho hay, trong trường hợp chủ nhà giấu NLĐ, cơ quan chức năng và doanh nghiệp Việt Nam rất khó để liên lạc. Chủ cần lao sẵn sàng đưa lao động sang địa điểm khác ngoài đăng ký. Theo quy định của nhà nước này, một người đàn ông có thể cưới nhiều vợ nên chẳng thể xác định được Ô sin Việt Nam đang làm việc tại nhà của người vợ nào. Ngoài ra, thủ tục xin visa cho doanh nghiệp khi có sự cố sẽ mất nhiều thời gian nên giúp việc gia đình có thể bị kẹt lại thời gian dài. Với một thị trường lao động tiềm tàng nhiều rủi ro, Cục QLLĐNN cũng như Hiệp hội XKLĐ không hề khuyến khích NLĐ sang làm giup viec nha, nhưng con số này vẫn không thuyên giảm. Ông Đoàn Kiến Trung cho biết thêm, hiện giờ Philippines, Sri Lanka, Indonesia… đã ngừng cấp lao động giúp việc cho Ả rập Xê út. DOANH NGHIỆP PHẢI CHỊU nghĩa vụ Theo quy định Việt Nam, các doanh nghiệp XKLĐ phải cử người sang nước tiếp nhận để nắm được tình hình thực tiễn, giám sát cần lao giúp việc gia đình có làm thuê việc và trả lương như trong hiệp đồng hay không. Tuy nhiên, vì khoảng cách địa lý lớn, uổng tốn kém nên nhiều doanh nghiệp phải cử chung một người sang giám sát tại Ả rập Xê út. Thậm chí, không ít đơn vị phớt lờ quy định này, dẫn đến tình trạng không kiểm soát, thậm chí “mất dấu” cần lao GVGĐ. Ông Đoàn Kiến Trung cho rằng, rủi ro ở thị trường này là không tránh khỏi, vấn đề quan yếu nhất là làm thế nào để có thể hạn chế tối đa. Cục QLLĐNN khẳng định, trong những tình huống xấu, doanh nghiệp XKLĐ phải là người đồng hành cùng cần lao GVGD. Với những trường hợp chủ lao động không thực hiện đúng như giao kèo về chế độ tiền lương, xâm phạm tinh thần và thể xác… doanh nghiệp đưa người đi XKLĐ phải bỏ tiền ra để hoàn bù. Ông Phạm Đỗ Nhật Tân nhấn mạnh, dù không khuyến khích, cơ quan quản lý gia đình nước và doanh nghiệp không thể thiếu đầu tư cho thị phần cần lao này. Trên thực tại, dù đã có nhiều kinh nghiệm về mảng giúp việc nhà sau khi khai triển tại thị trường Đài Loan, nhưng Việt Nam còn hạn chế khi tiếp cận khu vực Trung Đông. Hiện, Cục QLLĐNN và Hiệp hội XKLĐ đã có tài liệu cho cha nội, cẩm nang cho NLĐ khi đi Ả rập Xê út, nhưng vẫn chưa có tài liệu đặc thù cho cần lao giúp việc gia đình để họ có thể tự tin và chủ động trong mọi cảnh huống. Thi truong Viet Nam con rat nhieu tiem nang, voiDich vu giup viec nha TPHCMluong cao, vay tao sao ban phai di sang nuoc ngoai de lao dong? Nếu bạn không quá cần Ô-sin gia đình ở lại, bạn có thể coi xét phương án thuê nguoi giup viec gia đình theo giờ, một phương thức mới hiệu quả hơn, chuyên nghiệp hơn. Giới thiệu dịch vụ giup viec nha theo giờ Bạn có thể xem thêm thông báo dịch vụ giúp việc nhà theo giờ của công ty TKT - Osin được chấm công và giám sát chất lượng hàng tháng. - Nếu có bất cứ ca cẩm về người giup viec theo gio TKT, Quý khách hàng đều có thể gọi điện cho giám sát gánh vác o-sin đó tức tốc, hoặc gọi trực tiếp cho Hotline của TKT:08.66.830.930. Giám sát TKT trông nom khách hàng chí ít 2 lần/tháng, để luôn bảo đảm duy trì chất lượng của nhân viên giúp việc TKT. - Phiếu chấm công của khách hàng làm cơ sở để TKT xếp hạng, khen thưởng hoặc kỷ luật viên chức đó. - Khách hàng vui lòng đánh giá vào phiếu chấm công hàng tháng, làm cơ sở để tính tổn phí dịch vụ của Quý Khách Hàng. Những buỗi Ô sin nhà xin phép nghỉ không lương, được sự đồng ý của Quý Khách Hàng, TKT sẽ không tính tiền dịch vụ vào cuối tháng. - Những viên chức giup viec gia dinh, tạp vụ công ty không làm chấp nhận khách hàng sẽ không có nhịp phục vụ khách hàng lần thứ 2.